Wat is veganisme? Alles wat je moet weten!

Veganisme is een term die je steeds vaker hoort. De veganistische restaurants schieten als paddenstoelen uit de grond en het lijkt alsof steeds meer mensen deze levensstijl gaan hanteren. Maar wat is het nou precies? En wat komt er allemaal bij kijken?

Wat is veganisme?

Veganisme is een levensstijl waar het doden of het laten lijden van dieren zo veel mogelijk vermeden wordt. Het gaat niet alleen om het niet eten van producten die van dieren gemaakt zijn, zoals vlees, maar ook om producten die van dieren afkomstig zijn, zoals eieren. Ook het dragen van kleding waarvoor dieren gebruikt zijn, zoals leren schoenen, wordt vermeden. Daarnaast wordt door de meeste veganisten ook het vasthouden van dieren als amusement en producten met proefdieren afgezworen. Op deze manier willen ze een zo diervriendelijk mogelijk leven leiden.

Wat is het verschil tussen veganist en vegetariër?

Het grote verschil tussen veganisten en vegetariërs is dat een vegetariër alleen geen vlees eet, terwijl een veganist alle dierlijke producten laat staan. Wel zijn er binnen het vegetarisme nog verschillende groepen. Zo zijn er nog lacto- en ovo-vegegariërs. Lacto-vegetariërs eten geen vlees en vis, maar wel zuivelproducten. Ovo-vegetariërs eten geen vlees en vis, maar wel eieren. De meeste mensen die nu als veganist door het leven gingen zijn ooit gestart met het schrappen van alleen vlees, daarna ook andere dierlijke producten en uiteindelijk veganist geworden.

Welke producten kan je niet meer eten?

Nu je weet dat vegan eetpatroon verder gaat dan een vegetarisch eetpatroon, is het goed om even stil te staan bij wat je als vegan niet meer kunt eten. Vegan eten wordt ook wel plantaardig eten genoemd; dit houdt in dat ze geen producten eten die oorspronkelijk van dieren afkomstig zijn. Als veganist zal je voedingsschema dus geen dierlijke producten meer bevatten. Hieronder vallen onder andere vlees, vis, zuivelproducten, eieren en honing. Naast deze producten worden ook eten dat dierlijke ingrediënten bevatten vermeden, zoals kippeneiwit, weipoeder of E-nummers die van dieren afkomstig zijn. In het begin is het voor veganisten vaak even puzzelen, omdat veel recepten afvallen en het een zoektocht kan zijn om vervangers te vinden.

E-Nummers

Soms is het maar ingewikkeld om uit te vinden of een product dierlijke stoffen bevat. Zo zit er bijvoorbeeld snoep vaak gelatine, wat een dierlijk product is. Bij veel van de ingrediënten op de verpakking maken niet meteen duidelijk wat het in houdt en of het dierlijke producten bevat. Als beginnend veganist kan het helpen om in deze gevallen naar de E-nummers te kijken. Sommige E-nummers zijn altijd plantaardig, terwijl andere E-nummers altijd van dierlijke producten afkomstig zijn. Er zijn ook producten die soms van plantaardige- en soms van dierlijke producten afkomstig zijn. Op het internet zijn duidelijke overzichten over E-nummers te vinden, die je kunnen helpen bij het nagaan van de ingrediënten.

Wat mag je dan wel?

Een veganist houdt zich aan een plantaardig voedingsschema. Dit houdt in dat ze groente, fruit, granen, peulvruchten, zaden, noten en bonen eten. Door de grote toename van mensen met deze levensstijl zijn in supermarkten steeds meer geschikte producten te vinden! Zo zijn er steeds meer vleesvervangers, veganistische kant-en-klare maaltijden, vegan broodbeleg en tussendoortjes.

Veel dierlijke producten bevatten belangrijke voedingsstoffen. Het is mogelijk om met een plantaardig voedingsschema voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen, maar toch wordt veel vegans aangeraden om de voedingsstoffen te compenseren met behulp van supplementen. Zo is het handig om te kijken of je als veganist voldoende vitamine D binnen krijgt, maar ook bijvoorbeeld het binnenkrijgen van voldoende ijzer en B12 is een aandachtspunt.

Vegan levensstijl

Zoals we al aangaven gaat de vegan levensstijl verder dan alleen letten op wat je eet. Gezien het feit dat veganisten dierenleed zo veel mogelijk willen vermijden, vallen ook veel niet-voedsel-producten onder deze categorie, zoals kleding, cosmeticaproducten, schoonmaakproducten en entertainment.

Vegan kleding

Veel kleding bevat leer, zijde, wol, dons of bont. Deze producten zijn van dieren gemaakt en/of er zijn dieren gebruikt in het productieproces. Gelukkig bestaan er steeds meer alternatieven voor deze materialen, zodat je je kledingstijl makkelijk kan aanpassen aan een veganistische lifestyle. Veganistische varianten voor leer zijn bijvoorbeeld polyurethaan, rubber en gewaxt katoen. Het gaat trouwens niet alleen om hele voor de hand liggende kledingstukken zoals leren schoenen of een leren tas. Vaak bevat kleding ook een of meerdere onderdelen die dierlijke producten bevatten. Zo zijn veel labels op spijkerbroeken van leer.

Vegan verzorgingsproducten en cosmetica

Vegans letten voor twee redenen goed op bij de aankoop van de verzorgingsproducten en cosmetica. Ten eerste omdat veel van deze verzorgings- en cosmeticaproducten dierlijke ingrediënten bevatten. Voorbeelden die in deze producten te vinden zijn, zijn karmijnzuur (rode luizen) in lippenstift of glycerol (dierlijke vetten) in tandpasta.

De andere reden is dat dit soort producten nog steeds op dieren getest kan worden. In Nederland komt dit niet tot nauwelijks voor, maar in China is het zelfs verplicht om cosmeticaproducten eerst op dieren te testen. Op het etiket van een product staat aangegeven of het product op dieren is getest. Let wel op! Dat het product zelf niet op dieren is getest, wil niet zeggen dat het product ook veganistisch is. Het product kan nog steeds dierlijke producten bevatten. Daarnaast kunnen de ingrediënten van het product afzonderlijk op dieren getest zijn. Pas wanneer een product een veganistisch label heeft, kan je ervan uit gaan dat er geen dieren in aanmerking zijn gekomen met het product.

Schoonmaakmiddelen

Een andere pijler voor een veganistische levensstijl is het gebruik van schoonmaakmiddelen. Helaas zijn er weinig veganistische schoonmaakproducten op de markt. Dit komt, naast dierlijke ingrediënten, door het feit dat haast alle ingrediënten in het verleden wel eens op dieren zijn getest. Om dit te verbeteren, maken veel merken gebruik van een cut off date. Hiermee geeft het merk aan dat ze na een bepaalde datum geen gebruik meer hebben gemaakt van dierproeven. Zo kan je kiezen voor een schoonmaakmiddel met een cruelty free certificaat. Maar natuurlijk kun je ook kijken welke huismiddeltjes er zijn zo zijn azijn en baking soda goede alternatieven voor de schoonmaak.

Entertainment met dieren

Tot slot worden dieren die ingezet worden als entertainment door veganisten vermeden. Zo worden circussen en dierentuinen gezien als gevangenschap van dieren. Vaak is dit onder slechte leefomstandigheden en brengt dit voor de dieren depressies en verveling met zich mee.

Wat zijn de voordelen?

Naast dat veganisme goed is voor de dieren om je heen en de omgeving, is het ook goed voor je lichaam! Het is hiervoor wel belangrijk dat je de dagelijkse hoeveelheid voedingsstoffen binnenkrijgt. Een aantal voordelen:

Een voordeel is dat je met een veganistische levensstijl zal je meer groente en fruit eten. Dit zijn gezonde en verantwoorde tussendoortjes.
Daarnaast is het goed voor je hart en je vaten om minder dierlijke producten te eten. In deze producten zitten veel verzadigde vetten, wat slecht is voor je hart en vaten.
Ook zal je door veganistisch eten zal je sneller afvallen. Dit komt doordat plantaardige producten in vergelijking met dierlijke producten maar weinig vetten bevatten.
Een veganistisch dieet verlaagt daarnaast het risico op verschillende ziektes, zoals osteoporose en artritis.
Ook het kiezen voor vegan cosmetica en/of schoonmaakmiddelen kan voordelen voor je gezondheid opleveren omdat je minder met chemische stoffen in aanraking komt.

Naast deze directe voordelen voor je gezondheid, heeft een vegan levenswijze ook nog velen andere indirecte voordelen voor je. De vee-industrie wordt gezien als een van de grootste vervuilers in voor het milieu. Door je levensstijl hierop aan te passen, zal dit minder vervuilend worden. Het produceren van vlees kost meer water en produceert meer CO2 dan plantaardige producten, zoals groente en fruit. Daarnaast wordt dierenleed zo veel mogelijk beperkt.

Wat zijn de nadelen?

Toch heeft veganisme ook verschillende nadelen. Zo is vaak lastig om met een plantaardig dieet de dagelijkse voedingsstoffen binnen te krijgen. Hierdoor hebben veel veganisten daardoor last van bepaalde tekorten. Met deze tekorten is het verstandig om een diëtist in te schakelen of gebruik te maken van supplementen.

Daarnaast wordt uiteten gaan ingewikkelder. Ondanks dat het in restaurants steeds vaker op de kaart komt, is het nog niet gebruikelijk dat je in elk restaurant een veganistische maaltijd kan krijgen. Uiteten gaan vereist dus meer zoekwerk. Gelukkig hebben wij op VegaVega.nl daarom het complete restaurant overzicht van alle vegetarische en veganistische restaurants in Nederland!

Wat zijn de vooroordelen?

Er worden veel dingen beweerd over veganisme, terwijl dit niet allemaal klopt. Laten we een aantal vooroordelen op een rijtje zetten en meteen even kijken waarom dit een vooroordeel is en niet de waarheid…

Er wordt beweerd dat dit een dure levensstijl is. Dit is niet het geval. Vervangers, zoals vegan kaas of vleesvervangers, kunnen inderdaad duurder zijn. Deze vervangers heb je alleen helemaal niet nodig! Als je kijkt naar plantaardige producten, zoals bonen, havermout, noten, groente en fruit, zal je zien dat een veganistisch eetpatroon juist goedkoper uit zal vallen. Daarnaast zijn al deze producten in elke supermarkt te vinden, waardoor het niet veel zoekwerk vereist
Ook wordt er beweerd dat het niet mogelijk is voor sporters, doordat je te weinig eiwitten binnenkrijgt. Dit is niet het geval. Veel plantaardige producten bevatten eiwitten, bijvoorbeeld broccoli, spinazie, quinoa, graanproducten, noten en bonen. Je kan dus genoeg eiwitten binnenkrijgen met plantaardig voedsel.
Daarnaast wordt er beweerd dat het niet meer mogelijk is om lekker te snacken met een veganistische levensstijl. Ook dit is een onterecht vooroordeel. Zo is een patatje met ketchup gewoon veganistisch! Daarnaast zijn er veel lekkere recepten te vinden. Ga bijvoorbeeld eens voor een vegan bananen choco shake als tussendoortje.
Vaak wordt het beeld geschetst dat veganisten geiten-wollen-sokken types zijn. Als je naar alle opkomende vegan restaurants kijkt, valt dit vooroordeel gelijk te ontkrachten. Het is juist meer in de mode dan ooit. Daarnaast dragen veganisten geen wol, dus zullen ze nooit een geiten-wollen-sokken type kunnen zijn! 😉

Auteur

Dit artikel is geschreven door Lizzy, een van de oprichters van VegaVega.nl. Stuur haar een maitje voor vragen en opmerkingen!